Verdacht van een strafbaar feit. Wat nu?

En dan gebeurt het. U wordt als verdachte aangehouden en meegenomen door de politie of u krijgt ineens een uitnodigingsbrief om te worden verhoord. Wat zijn nu precies uw rechten? En wat kunt u verwachten? De Strafpleiters leggen het u uit!
Aanhouding
Als u door de politie bent aangehouden als verdachte van een strafbaar feit, dan wordt u daarover gehoord. Dit betekent dat de politie u vragen mag stellen. Van belang is om dan te weten wat uw rechten zijn.
Uw rechten kort op een rij
- U heeft het recht om te weten van welk strafbaar feit u wordt verdacht.
- U heeft het recht om de door de politie gestelde vragen niet te beantwoorden. Dit wordt ook wel het bekende zwijgrecht genoemd.
- U heeft het recht om voorafgaand aan het verhoor vertrouwelijk met een advocaat te spreken, de zogenoemde consultatiebijstand. Met uw advocaat kunt u dan de verdedigingsstrategie bepalen.
- U heeft het recht om een voorkeursadvocaat door te geven bij de politie. De politie is dan verplicht om eerst contact op te nemen met uw voorkeursadvocaat. Van belang hierbij is dat u geen genoegen neemt met een simpele ‘uw voorkeursadvocaat is niet bereikbaar of we kunnen uw voorkeursadvocaat niet vinden in het systeem’. In de praktijk zien wij vaak dat er vrij weinig moeite wordt gedaan om de voorkeursadvocaat te bereiken. Ons advies is om altijd aan te geven dat u eerst uw voorkeursadvocaat wilt spreken voordat u op enige wijze meewerkt aan het onderzoek.
- U heeft tevens het recht om tijdens het verhoor te worden bijgestaan door uw advocaat. Dit wordt ook wel verhoorbijstand genoemd. Verhoorbijstand kan in een zaak cruciaal zijn. Aan de hand van de vragen die aan u gesteld worden kan een ervaren strafrechtadvocaat afleiden welke bewijsmiddelen er tegen u liggen. De advocaat kan dan direct inspelen op deze informatie en een onderbreking aanvragen om de verdedigingsstrategie mogelijk aan te passen. De advocaat mag tijdens het verhoor geen antwoorden geven op de vragen van de politie aan u maar mag dus wel om een onderbreking vragen om u aanvullend te adviseren en te begeleiden. Een advocaat controleert na afloop van het verhoor ook of hetgeen u bij de politie heeft verklaard ook daadwerkelijk op papier is gezet.
- U heeft het recht op een tolk als u de Nederlandse taal niet dan wel onvoldoende machtig bent.
- U heeft recht op vertaling van bepaalde stukken zoals een bevel inverzekeringstelling en de dagvaarding.
- U heeft het recht om stukken in te zien. De officier van justitie kan in sommige gevallen bepalen dat dit niet mag.
- U heeft het recht om een derde te laten weten dat u op het politiebureau bent als de officier van justitie besluit dat u op het politiebureau moet blijven.
- U heeft het recht om het consulaat of de ambassade van uw land te laten weten dat u wordt vastgehouden, indien u niet de Nederlandse nationaliteit heeft. De politie zal dan contact met hen opnemen.
Duur van het verblijf op het politiebureau
Afhankelijk van het feit waarvan u wordt verdacht en bent aangehouden kunt u maximaal 3 dagen en 18 uur op het politiebureau worden vastgehouden.
In beginsel heeft de politie 9 uur de tijd om u vast te houden voor onderzoek. De tijd tussen 00:00 uur en 09:00 telt niet mee. Afhankelijk van het tijdstip waarop u wordt aangehouden kan het ‘ophouden voor onderzoek’ dus maximaal 18 uur duren. Mocht de politie meer tijd nodig hebben voor het onderzoek, bijvoorbeeld het horen van getuigen of het uitkijken van camerabeelden dan kan de officier van justitie bepalen dat u voor maximaal 3 dagen op het bureau moet blijven. U wordt dan, zoals dat wordt genoemd, in verzekering gesteld.
Blijkt gaandeweg dat er meer tijd nodig is of wenst de officier van justitie u om andere redenen langer vast te houden dan moet een rechter hierover beslissen.
Uitnodigingsbrief ontvangen?
Het kan ook zijn dat de politie u een ‘uitnodiging’ stuurt voor verhoor omdat u verdacht wordt van een strafbaar feit. Ook dan heeft u het recht om voorafgaand aan het verhoor een advocaat te spreken. Dit dient u in ieder geval zelf te regelen. Ook dan heeft u het recht om uw advocaat bij het verhoor aanwezig te laten zijn. Op het moment dat u niet wordt aangehouden, dient u de kosten van de advocaat zelf te voldoen. Als u niet wordt aangehouden gelden verder dezelfde rechten als bij een aangehouden verdachte.
Wat gebeurt er nadat u bent verhoord?
Na uw verhoor kan uw zaak op verschillende manieren worden afgehandeld.
Sepot
Uw zaak kan (voorwaardelijk) worden geseponeerd. Dit betekent dat u niet wordt vervolgd. De reden van het sepot wordt dan ook vermeld. Het kan zijn dat u onterecht als verdachte bent aangemerkt (sepot 01) of dat er onvoldoende wettig en overtuigend bewijs (sepot 2). Tevens kan het ook zo zijn dat er mogelijk wel voldoende bewijs is, maar dat het feit bijvoorbeeld te gering is om te vervolgen (sepot 41) of dat er sprake is van medeschuld van degene die aangifte heeft gedaan (sepot 71). Behoudens sepot 01 en 02 kunnen aan sepotbeslissingen voorwaarden worden verbonden waaraan u zich moet houden. Dit kan bijvoorbeeld een contactverbod zijn met het slachtoffer of alleen de algemene voorwaarden dat u geen nieuwe strafbare feiten mag plegen gedurende een bepaalde periode. Houdt u zich niet aan de voorwaarden dan wordt u alsnog vervolgd en dient u zich alsnog te verantwoorden voor de rechter voor deze zaak.
Strafbeschikking
Als de officier van justitie vindt dat u schuldig bent, dan kan hij/zij u ook een strafbeschikking opleggen. Een strafbeschikking kan bijvoorbeeld bestaan uit een geldboete of een werkstraf. Een strafbeschikking kan ook een rijontzegging (u mag dan geen voertuigen besturen) en/of een gedragsmaatregelen (bijvoorbeeld een contactverbod) inhouden.
Wordt aan u een geldboete opgelegd, dan kunt u deze direct op het politiebureau betalen. Hier wordt in het merendeel van de gevallen door de politie ook op aangedrongen, maar let op: betalen betekent ook dat u geen mogelijkheid meer heeft om in verzet te gaan tegen de strafbeschikking.
Het advies is dan ook om nooit enige straf direct te accepteren voordat u de beschikking heeft gekregen over het strafdossier in uw zaak. De officier van justitie kan wel van oordeel zijn dat u schuldig bent, maar het dossier biedt, vaker dan men denkt, meer mogelijkheden om tot een sepot/vrijspraak te komen. De Strafpleiters kunnen een dossier opvragen en op basis van hun ervaring u adviseren omtrent het wel of niet instellen van verzet.
Wenst de officier van justitie aan u een werkstraf op te leggen dan wel een rijontzegging dan zal er altijd een hoorzitting plaatsvinden waarbij het eveneens van belang om u te laten bijstaan door een ervaren strafrechtadvocaat. Tijdens een dergelijke zitting staat u namelijk alleen tegenover een partijdige officier van justitie en dan kan een advocaat aan uw zijde een wezenlijk verschil maken.
Rechter
Uw zaak kan ook direct aan de rechter worden voorgelegd. U ontvangt dan een dagvaarding. Hierin staat van welk strafbaar feit u wordt verdacht en de datum, tijdstip en de plaats waar uw strafzaak wordt behandeld. Wederom van belang om dan direct contact op te nemen met De Strafpleiters, zodat uw belangen op de beste wijze worden behartigd!