Close

30 maart 2022

Wanneer is seksueel grensoverschrijdend gedrag strafbaar, wat kan wel en wat kan niet?

Nadat The Voice of Holland in opspraak kwam en stil werd gezet wegens vermeend seksueel grensoverschrijdend gedrag van enkele medewerkers, ontstond er een storm aan mediaberichten omtrent dit onderwerp. De belangrijkste vraag die als een rode draad door de mediaberichten loopt is: “Wanneer is seksueel grensoverschrijdend gedrag strafbaar, wat kan nu wel en wat kan niet?”

Definitie van seksueel grensoverschrijdend gedrag
Wanneer er wordt gesproken over seksueel grensoverschrijdend gedrag wordt er gedoeld op gedragingen of toenaderingen die seksueel van aard zijn die de grenzen van het slachtoffer overschrijden. Dit betreffen niet alleen fysieke gedragingen, maar ook verbale gedragingen en gedragingen online. De term ‘seksueel grensoverschrijdend gedrag’ is niet onder deze noemer in de wet opgenomen. Het betreft een overkoepelend begrip waar een veelal gedragingen onder vallen. Denk hierbij aan: seksueel getinte opmerkingen/berichten, het onverhoeds iemand vastpakken, maar uiteraard ook aanranding en verkrachting.
Maar niet elke vorm van seksueel grensoverschrijdend gedrag is strafbaar gesteld in Nederland. Zo is het maken van een seksueel getinte opmerking vervelend, maar momenteel niet strafbaar. En hoewel uit het Verdrag van Istanbul volgt dat mensen zonder angst voor ongewenste seksuele toenadering in het openbaar zich moeten kunnen begeven, is dit Verdrag nog niet geïmplementeerd in de Nederlandse wetgeving.

Modernisering van de zedenwetgeving staat dan ook hoog op de politieke agenda en de verwachting is dat het nieuwe wetsvoorstel seksuele misdrijven in 2023 zal ingaan.

De wet
Maar welke vormen/gedragingen zijn, op basis van de huidige wetgeving, wel strafbaar gesteld? Hiervoor dient te worden gekeken naar het Wetboek Van Strafrecht en dan specifiek naar de titel ‘Misdrijven tegen de zeden’. Hieronder volgt een korte opsomming van de strafbare seksuele gedragingen die een rol kunnen spelen aangaande de perikelen rondom de The Voice of Holland:

Openlijk tentoonstellen en/of aanbieden van aanstootgevende afbeeldingen en/of voorwerpen – artikel 240 Sr
Het gaat hier om de inmiddels beroemde ‘dickpic’. In de praktijk leidt het versturen van een ‘dickpic’ niet vaak tot een daadwerkelijke vervolging. Dit is met name gelegen in het feit dat er geen aangifte van wordt gedaan.

Verkrachting – artikel 242 Sr
Dit betreft het seksueel binnendringen van het lichaam waarbij er gebruik wordt gemaakt van dwang. Dwang wordt in de wet omschreven als het toepassen van geweld of een andere feitelijkheid of het dreigen met geweld of een andere feitelijkheid. Bij andere feitelijkheden dient te worden gedacht aan het fysieke en/of psychische overwicht dat iemand op een ander kan hebben. Een duidelijk voorbeeld hiervan is als er sprake is van een duidelijke getalsmatige meerderheid. Denk hierbij aan de bekende ‘groepsverkrachtingen’.

Seksueel binnendringen bewusteloze, onmachtige, of persoon met gebrekkige ontwikkeling – artikel 243 Sr

Zoals vermeld in de titel dient hier eveneens sprake te zijn van het seksueel binnendringen van het lichaam van een ander, maar hierbij dient de ander bewusteloos en/of onmachtig te zijn en/of een gebrekkige ontwikkeling te hebben. Een duidelijk voorbeeld is: seks met een dronken persoon en/of een persoon die onder invloed van drugs verkeerde. Seks met een geestelijk gehandicapte en dan met name als één van de twee niet geestelijk gehandicapt is leidt dit vaker tot een veroordeling.

Ontucht met minderjarige onder de 12 jaar – artikel 244 Sr

Dit wetsartikel stelt strafbaar het plegen van seksuele handelingen met een minderjarige onder de 12 jaar, waarbij er wel vereist wordt dat er sprake is van seksueel binnendringen van het lichaam. Kan het seksueel binnendringen niet worden bewezen, dan komt artikel 247 Sr in beeld.

Ontucht met minderjarige tussen de 12 en 16 jaar – artikel 245 Sr
Hierbij gaat het om het seksueel binnendringen van het lichaam van een minderjarige in de leeftijdscategorie van 12 tot 16 jaar. Bij onvoldoende bewijs voor het seksueel binnendringen van het lichaam komt ook hier artikel 247 Sr om de hoek kijken.

Feitelijke aanranding – artikel 246 Sr
Voor een bewezenverklaring van feitelijke aanranding is het seksueel binnendringen geen vereiste. Dit is dan ook meteen het wezenlijke verschil tussen feitelijke aanranding en verkrachting. Hierbij valt te denken aan het ongewenst aanraken of laten aanraken van borsten/billen/geslachtsdelen.

Nieuwe wetgeving
Inmiddels is bekend geworden dat de wetgever voornemens is de wetgeving aan te passen. Dwang als bestanddeel bij de delicten verkrachting en aanranding zal gaan verdwijnen en voor zowel verkrachting als aanranding zullen er twee nieuwe varianten komen namelijk: een opzetvariant en een schuldvariant. Voor strafbaarheid in de opzetvariant is leidend of degene die seksuele handelingen met een ander verrichtte, wist dat bij de ander daartoe de wil ontbrak en toch doorzette. Bij de schuldvariant gaat het om degene die het ernstig vermoeden had dat bij de ander de wil ontbrak en toch doorzette.

Dwang zal nog wel steeds een rol krijgen bij de opzetvariant, maar dan in de vorm van een strafverzwarende omstandigheid.

Het doel van deze wijziging is dat degene die seksueel contact wenst met een ander, bij twijfel bij de ander moet checken of die hier ook echt wel voor in is. De vraag is dan natuurlijk: wanneer is er sprake van een ontbrekende wil. Hierbij zal uiteraard verwezen worden naar expliciet verbaal of fysiek afhoudend gedrag, maar ook bij overduidelijke non-verbale signalen of uitgesproken passief gedrag zal gaan meewegen in de beoordeling omtrent de ontbrekende wil.

Of dit nu voldoende duidelijkheid gaat geven voor de praktijk zal moeten blijken, want de termen ‘overduidelijk non-verbale signalen’ en ‘uitgesproken passief gedrag’ laten zeker ruimte over voor discussie. Zeker voor ervaren strafrechtadvocaten als Dé Strafpleiters!

Mocht u verdacht worden van enige vorm van seksueel grensoverschrijdend gedrag, of het nu gaat om het versturen van een dickpic of aanranding/verkrachting, neem dan direct contact op met Dé Strafpleiters! Wij strijden samen met u!

Jorrit Hermes
Jorrit Hermes
23 September 2023
Corina heeft één van mijn cliënten enorm geholpen. Ze is scherp, toegankelijk en uiterst professioneel.
Patrick Van B.
Patrick Van B.
29 Juni 2023
Fijne communicatie, verstand van zaken en nemen je stap voor stap mee in het hele proces. Ik ben blij dat ik er uiteindelijk voor heb gekozen een gespecialiseerd kantoor in de arm te nemen die me ook tijdens het verhoor bijstonden. Uiteindelijk met als succesvol resultaat het seponeren van de zaak! Nogmaals super bedankt om me te helpen om deze nachtmerrie eindelijk zo af te kunnen sluiten!
Nino Kikilasjvili
Nino Kikilasjvili
14 Juni 2023
Ontzettend geholpen door mw. Herrings en een hele fijne vrouw in de omgang en het contact! Weet mensen gerust te stellen maar is wel eerlijk en direct. Echt een aanrader!
roon
roon
10 Juni 2023
bij 1e kennismaking met mr Herrings dacht ik heel even uhmmm 🤔 (maar dit was dan ook in een vervelende situatie) maar deze relatief jonge advocaten duiken echt in jouw dossier inclusief de punten en komma's. en het maakt niet wat voor juridisch onderwerp dan ook. recht of onrecht. de ovj kreeg het er warm van.
Stefanie Meijers
Stefanie Meijers
18 April 2023
Wat ben ik blij dat wij hebben gekozen voor deze toppers! Mr Herrings heeft ons heel erg goed bijgestaan in een heel heftige periode. Deze vrouw is niet alleen een heel goede advocaat maar vooral ook een gewoon mens,die weet wat je doormaakt. Niets is haar te veel en je kunt met alle vragen bij haar terecht en krijgt er snel antwoord op in gewoon nederlands en niet van die juridische taal waar niemand iets van begrijpt. Komt ze er zelf even niet uit dan weet zij zeer kundige collega’s te vinden waarmee ze dan een oplossing zal vinden. Dus mocht je op zoek zijn naar een advocaat in hart en nieren dan ben je bij Herrings&Pirone op het juiste adres! Gr .Stefanie
Sorayah Van Hasseln. Bb. Ch
Sorayah Van Hasseln. Bb. Ch
8 Maart 2023
Ik had heel kort de tijd voor mijn zaak. Ze reageerde super snel. En ondanks ze niet specifiek nog wat konden met mijn zaak. Heeft ze me goede tips gegeven en een fijn gesprek gehad. Voelde me gehoord. Heel erg bedankt.
Jeannet Kuijpers
Jeannet Kuijpers
15 Februari 2023
Hartelijk dank Corina voor het geweldige pleidooi wat je heb gehouden. Zeer dankbaar hiervoor. Van 90 uur werkstraf naar 30 uur. 👏👏👏👏👏🤮
Yonghai chen
Yonghai chen
14 Februari 2023
Ik ben zeer goed geholpen door mevrouw Herrings, zij legt alles zeer goed en duidelijk uit zodat je niet voor verrassingen komen te staan .
× Hoe kan ik je helpen?